PRZYRODA PARKU
 |
Na terenie parku znajduje się pięć
rezerwatów przyrody: Bukowica - rezerwat leśny, częściowy, utworzony w 1987 roku; położony pomiędzy Wygiełzowem a wsią Zagórze o powierzchni 22,76 ha. Ochronie podlega tutaj fragment dobrze zachowanej buczyny karpackiej ze starodrzewiem bukowym. Dolina Mnikowska - rezerwat krajobrazowy, częściowy, utworzony w 1963 roku; położony między wsiami Czułów i Mników o powierzchni 20,41 ha. Ochronie podlega tutaj wąwóz krasowy (dolina Sanki) z malowniczymi skałami i jaskiniami, |
Lipowiec - rezerwat leśny, częściowy, utworzony w 1959 roku; położony w miejscowości Babice o powierzchni 11,36 ha. Celem ochrony jest zachowanie naturalnego fragmentu buczyny karpackiej oraz piękna krajobrazu z ruinami średniowiecznego zamku.
| Skała Kmity
- rezerwat
krajobrazowy, częściowy; położony między Zabierzowem a
Szczyglicami o powierzchni 19,47 ha. Ochronie podlega tutaj
krajobraz, który tworzy fragment przełomu rzeki Rudawy przez
Garb Tenczyński oraz malownicze skały wapienne pokryte roślinnością
kserotermiczną. Zimny Dół - rezerwat przyrody nieożywionej, częściowy, utworzony w 1991 roku; położony w miejscowości Czułów - Skały o powierzchni 2,22 ha. Ochronie podlegają charakterystyczne formy skalne związane z procesami zboczowymi i krasowymi oraz wyjątkowo dorodne okazy kwitnącego bluszczu. |
 |
Poza istniejącymi proponuje się utworzenie rezerwatu przyrody Grodzisko położonego pomiędzy Zagórzem i Wygiełzowem.
W obrębie parku występują trzy użytki ekologiczne:
Stanowisko Lilii Złotogłów na GarbieTenczyńskim - użytek położony w kompleksie leśnym
pomiędzy Kleszczowem i Kochanowem o powierzchni 3,57 ha.
Przedmiotem ochrony są bardzo liczne stanowiska lilii złotogłów
rosnące w otoczeniu wychodni wapiennych i lasu bukowego.
Uroczysko Podgołogórze (pow. 6,75 ha) i
Uroczysko w Rząsce
(pow. 59, 10 ha) - oba użytki bezpośrednio graniczą ze sobą;
zajmują obniżenie terenu pod zachodnim stokiem wzniesienia
Pasternik w miejscowości Rząska. Przedmiotem ochrony obydwu użytków
jest zachowanie stanowiska bardzo rzadkiego w kraju fiołka
bagiennego oraz nieużytkowanych stawów będących ostoją
licznych chronionych gatunków płazów.
Wśród znajdujących się tu pomników przyrody warto wymienić: zadrzewienie parkowe
przy dworze w Aleksandrowicach , źródło Brzoskwinki, źródło
Sanki oraz skałkę "Nad Jackiem".
Występują również dwa stanowiska dokumentacyjne - odsłonięcie
"Na Czerwieńcu" oraz kamieniołom "Nowa Krystyna".
 |
ZABYTKI Zamki: Ruiny zamku Tęczyn w miejscowości Rudno: ośrodek z wieżą z XIV wieku, baszty, barbakan i wczesne bastiony "puntone" z XVI wieku rozbudowane w XVII - XVIII wieku. Zamek Lipowiec w miejscowości Babice pochodzący z XIV wieku. |
Zespoły dworskie i parki zabytkowe.
Zespół dworski w Aleksandrowicach z XVII - XIX
wieku z zabytkowym parkiem (XVII -
XVIII wiek) mającym charakter "ogrodu włoskiego".
Zespół pałacowy w Balicach pochodzący z XVI - XX wieku
z zabytkowym parkiem ze śladami "ogrodu włoskiego" z
XVI - XX wieku.
Zespół dworski w Mnikowie z XVI - XX wieku z "ogrodem
włoskim".
Dworek modernistyczny w Nawojowej Górze z 1920
roku.
Dwór w Rząsce z przełomu
XIX i XX wieku z zabytkowym parkiem .
Zespół dworski w Sance z XIX wieku z zabytkowym
parkiem.
Kościoły:
Kościół p.w. św. Jakuba w Sance pochodzący z XVII
wieku.
| Inne obiekty. Nadwiślański Park Etnograficzny w Wygiełzowie - skansen prezentujący 21 obiektów tradycyjnego budownictwa drewnianego; są tu między innymi - zagrody chłopskie, obiekty związane z produkcją rzemieślniczą, kościół z dzwonnicą oraz zespół małomiasteczkowy. Ślady fortyfikacji niemieckich z lat 1944 - 45 w Mnikowie i Nielepicach. |
 |